Kittenontwikkeling

Een beknopte uitleg over de ontwikkeling van kittens en waarom deze bij voorkeur minimaal 14 weken bij mama moeten blijven. Lange tijd was het gebruikelijk om kittens bij de moeder weg te halen als ze 6 weken oud waren. Er is de afgelopen jaren veel onderzoek gedaan naar diergedrag en daardoor zijn er veel nieuwe inzichten ontstaan over de leeftijd waarop een kitten uit het nest mag.

Kittens kennen 2 socialisatieperiodes:
– de eerste van ongeveer 3 tot 7 á 8 weken waarin het kitten leert andere diersoorten te accepteren en optimaal geneigd is om sociale contacten te leggen. De periode van sociaal spel begint met 4 weken, piekt met 9 weken en loopt tot ongeveer 16 weken. Kittens die zonder nestgenootjes opgroeien, kunnen later spelagressie naar soortgenootjes of naar mensen vertonen (te hard bijten of krabben);
– de tweede periode van ongeveer 7 á 8 weken tot 16 weken is de periode waarin de onbevangenheid weer afneemt, de natuurlijk angst weer langzaam terug keert maar de sociale ontwikkeling door moederpoes nog verder wordt verfijnd.

Wettelijk gezien mag een kitten in Nederland met 7 weken bij de moeder weg, maar dit is dus veel te vroeg!
Drie aspecten zijn van groot belang om op te letten: het uiterlijk, het gewicht en het gedrag. Hieronder lees je hoe een kitten zich per week ontwikkelt. Vergeet niet dat dit slechts een handvat is om een inschatting te kunnen maken. Ook kittens onderling verschillen in hun ontwikkeling!

Eerste week (dag 0 -7)
Kittens worden blind en doof geboren, alleen hun reukvermogen is heel goed ontwikkeld. Ze wegen gemiddeld tussen de 90 en 120 gram. Tussen de 3e en de 8e dag valt de navelstreng af.
De kittens kunnen dan nog niet goed zien en niet zelfstandig poepen of plassen (moederpoes likt de buikjes om de kittens te laten ontlasten). Alles wat de kittens de eerste week doen is slapen en eten en dicht bij mama blijven want ze kunnen zichzelf nog niet warm houden.
De oogjes gaan open tussen de 5e en de 12e dag (gemiddeld rond dag 8).
De gehoorgang gaat open tussen de 6e en de 14e dag (gemiddeld rond dag 9).

Tweede week (dag 8 – 14)
In deze week zijn/gaan zowel de oogjes als de oortjes open en vanaf ongeveer 11 dagen oud kan een kitten mensen en bewegende voorwerpen volgen. Verder doen de kittens niets anders dan nog steeds alleen maar eten en slapen. Kenmerkend bij deze leeftijd is dat de oortjes nog laag op het kopje staan.

Derde week (dag 15-21)
De kittens gaan nu voorzichtig wat rondkruipen, kunnen een beetje staan, kijken rond en kunnen een heel klein beetje diepte inschatten (dit is pas na 4 weken volledig ontwikkeld). De oortjes staan nog niet rechtop, maar ietwat naar voren gevouwen. Ze kunnen al gaan spelen, maar dit is nog heel erg beperkt tot een poging om naar voorwerpen te slaan.

Vierde week (dag 22-28)
Waggelend lopend weten de kittens inmiddels mama te vinden. Ze beginnen zichzelf te wassen en de eerste snijtandjes komen door. Ook geluiden van nestgenootjes en mensen worden nu herkend. De oortjes staan nu vrijwel helemaal rechtop. Het staartje is nog heel kort. Ook het sociale spel begint nu, ze gaan de andere kittens slaan, bijten en beginnen onderling te worstelen.
En in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, neemt een moederpoes haar kittens nooit in het nekvel. Ze neemt ze wel vast in de nekspier. Ze doet dit tot ze ongeveer 3 weken oud zijn, wanneer ze de kittens naar een nieuw nest brengt of terug naar het nest wil brengen. In het nekvel nemen om te straffen doen katten nooit.
Enkel bij de paring zal de kater de poes in het nekvel bijten om haar te fixeren.

Vijfde week (dag 29-35)
Nu komen ook de hoektanden en kiezen door en kunnen ze goed lopen. De eerste socialisatieperiode is in volle gang, de kittens wordt actiever, wagen zich verder weg en doen voorzichtige pogingen om te klimmen. De oogjes zijn nog blauw, pootjes zijn in verhouding tot het lijf heel dik, het staartje is nog opvallend kort, maar kan al wel een beetje omhoog steken. Qua hoogte zijn ze staand nog geen 10 cm hoog.

Zesde week (dag 36-42)
In deze week zijn de kittens (bijna) zindelijk en eten ze steeds meer vast voedsel. De oogjes beginnen in deze week te verkleuren en gaan langzaam de definitieve kleur krijgen, al kan dit verkleuren bij raskatten zelfs nog later beginnen en tot een jaar duren. Het kitten heeft nog steeds een korte, dikke staart. Er wordt nu enorm veel gespeeld. Ze loeren op elkaar, maken hoge ruggetjes, gaan in een ‘hinderlaag’ liggen en gaan klimmen en springen. Ze kunnen nu ook rechtop op hun achterpoten ‘zitten’. Qua hoogte halen ze staand nu zo’n 15 cm.

Zevende week (dag 43-49)
Het melkgebit is nu compleet. Vanaf 6-7 weken kan een kitten op alle manieren lopen en is het vrijwel geheel zindelijk. De kittens zijn nu de hele dag aan het slapen, eten en spelen. Alles wordt verkend, overal wordt op geklommen om maar alles te ontdekken. Als er te fel wordt gespeeld worden ze gecorrigeerd door nestgenoten. Dit corrigeren blijft doorgaan totdat ze een week of 14 zijn (daarna eindigt het steeds vaker in een gevecht). Daardoor leren kittens dat ze niet te hard mogen krabben en bijten (de bijtrem). Qua hoogte halen ze staand net de 20 cm.

Achtste week (dag 50-56)
Kittens kunnen nu prima rennen, springen, diepte inschatten etc. Ze kunnen zichzelf nu ook goed op temperatuur houden. Kittens zijn pas vanaf eind deze week niet meer afhankelijk van moedermelk, maar proberen soms toch nog te drinken als mama in de buurt is. Deze week gaan ze ook echt zelf spelen met voorwerpen, ze oefenen hiermee hun jachttechnieken en gaan op zoek naar verdwenen voorwerpen. Ook gaan ze meer in paren spelen in plaats van in groepjes en ergens in deze week kunnen ze gaan reageren op katnip.

Negende week (dag 57-63)
Nu zien de kittens vrijwel even goed als een volwassen kat. Ze zijn nu op het hoogtepunt van hun spelgedrag. Deze periode duurt tot ongeveer 16 weken. De ogen zijn nu bijna helemaal verkleurd en de staart, poten en het lijfje zijn nu al veel meer in verhouding.
Wanneer ze 9 weken oud zijn worden de kittens voor het eerst gevaccineerd, tenzij ze ziek zijn of nog niet voldoende op gewicht.

Tiende week (dag 64-70)
Qua ontwikkeling speelt nu vooral het sociale aspect nog. Ze kunnen nog steeds beter bij elkaar blijven om samen te spelen en hun sociale vaardigheden te oefenen.

Elfde week (dag 71- 77)
Spelen, jagen, vechten, onderzoeken en zowel door elkaar als door mama wordt nog steeds geschaafd aan hun sociale vaardigheden. Wanneer ze 11 weken oud zijn gaan ze met zijn allen tegelijk naar de dierenarts voor de ‘vroegcastratie’.

Twaalfde week (dag 78-84)
Nog steeds wordt er geschaafd aan hun sociale vaardigheden waarbij vooral de ‘bijtrem’ (zie bij week 7) nog steeds een actueel punt is.

Dertiende week (dag 85-91)
Met 13 weken, meestal tegelijk met de nacontrole krijgen de kittens hun tweede vaccinatie. Daarna mogen ze op een leeftijd van 14 weken worden opgehaald om bij hun nieuwe personeel te gaan wonen.